Evlilik izni, özel sektörde veya kamuda çalışan ve evlilik planı yapan her işçiyi yakından ilgilendiren bir izin türüdür. Bu izin türünün nasıl ve ne zaman kullanıldığı, kaç gün olduğu ve şartları işçilerin merak ettiği konuların başında gelir. İş ve çalışma yaşamına dair birçok düzenlemenin yer aldığı İş Kanunu’nda çalışan izinleri dahilinde evlilik izni ile ilgili de düzenleme mevcuttur.
Evlilik İzni Kaç Gün?
Evlilik izni, 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçiye tanınan ücretli ve ücretsiz izin haklarından yalnızca biridir. Bu izin özel sektör ve kamu sektörü çalışanları için farklı kanunlar kapsamında belirlenmiştir. Evlilik için izin özel sektör çalışanları için; iş sözleşmesi ve toplu iş sözleşmeleri ile daha uzun bir süre belirlenmemiş ise 3 gün, devlet memurları için ise 7 gündür.
Kanunda belirtilen bu süreler, asgari sürelerdir. İşveren dilerse iş sözleşmesiyle bu süreleri artırabilir. Özel sektör çalışanları evlendiğinde 3 gün ücretli izinli sayılırlar. İşveren izin süresi boyunca işçinin ücretinden kesinti yapamaz. İş Kanunu’nda bu durum aşağıdaki madde ile güvence altına alınmıştır:
“Evlenmesi, evlat edinmesi, annesinin, babasının, eşinin, kardeşinin ya da çocuğunun ölmesi halinde 3 gün, eşinin doğum yapması durumunda 5 gün boyunca işçiye ücretli izin hakkı tanınır.”
Evlilik İzinleri Ne Zaman Kullanılır?
Evlilik izninin kaç gün olduğu kanunda açıkça belirtilmişken, bu iznin nasıl ve ne zaman kullanılacağına dair kanunda açık herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle de işveren ve işçiler arasında evlilik izninin nikahtan önce mi sonra mı kullanılabildiği her zaman tartışmalara yol açmaktadır. Evlilik izninin kullanımı için evliliğin gerçekleşmiş olması gerekse bile işveren ve işçi aralarında anlaşarak bu iznin ne zaman kullanılacağına karar verebilir.
Evlilik İzni Nasıl Kullanılır?
Evlilik için izin kullanmak isteyen çalışanlar, nikah veya düğün tarihi belirlendikten sonra işverenlerini geç olmadan bilgilendirmelidir. İzin için insan kaynakları birimlerine evlilik izin dilekçesi ile başvuru yapmalıdır. Çalışanlar, evlilik izin dilekçesinde evlilik tarihini ve izni kullanmak istediği tarihi belirtmelidir. İşveren, dilekçeyi değerlendirir ve gerekli izni vererek çalışana dönüş sağlar.
Evlilik İzinleri Yıllık İzinden Düşer Mi?
Evlilik için olan izin yıllık izinden düşmez. Yasa ile tanınmış olan evlilik izni, yıllık izinden bağımsız olacak şekilde tanımlanmış bir ücretli izindir. İşçi, evlilik iznindeyken tıpkı çalışmış gibi işçiye ücreti ödenir. Evlilik izninin çalışma günlerinden sayılması ile ilgili 4857 sayılı İş Kanunu 46. maddesinde düzenleme şu şekildedir:
“b) (Değişik: 4/4/2015-6645/35 md.) Ek 2 nci maddede sayılan izin süreleri, çalışılmış günler gibi hesaba katılır.”
Evlilik İzni Birden Fazla Kez Kullanılabilir Mi?
İşçi birden fazla kez evlilik yapabileceği gibi evlilik iznini de her evlilik yaptığı zaman kullanma hakkına sahiptir. Evlilik için izin yapılan her evlilik için yalnızca bir kez kullanılabilir.
Tatil Günlerine Denk Gelen Evlilik İzni Nasıl Hesaplanır?
Evlilik izni, kanunda iş günü üzerinden değil takvim günü üzerinden düzenlenmiştir. Bu nedenle de evlilik izninde hesaplama takvim günü üzerinden yapılmaktadır. Kanunda açıkça “iş günü” olarak belirtilmediği için hafta sonlarına veya resmi tatillere denk gelen evlilik izinleri için herhangi başka bir düzenleme söz konusu değildir. Bu durum işçi ve işveren arasında tartışmalı olduğu için karşılıklı anlaşma yoluna gidilmesi en doğru olandır.
Evlilik İzin Dilekçesi Örneği
Evlilik izni dilekçesi, izin almak isteyen çalışanların işverenlerine iletecek oldukları dilekçedir. Dilekçenin verileceği kurumun İnsan Kaynakları birimi tarafından hazırlanmış bir dilekçe bulunmuyorsa çalışanlar internet üzerinden ‘evlilik izni dilekçesi örneği’ yazarak ulaşacakları bilgilerle kendi dilekçelerini oluşturmalıdır. Dilekçede iznin kullanılmak istenildiği tarih mutlaka açıkça belirtilmeli, dilekçe ıslak imza ile imzalanmalı ve bir kopyası alınarak orijinali kuruma veya işverene teslim edilmelidir.
- İşçiler İçin Evlilik İzin Dilekçesi Örneği
(DİLEKÇENİN VERİLECEĞİ KURUM)
…/…/….. tarihide evlenecek olmam nedeniyle, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun Ek ikinci maddesi uyarınca 3 gün evlilik izni kullanmak istiyorum.
Gereğini arz ederim.
İkametgah adresi :
İznin geçirileceği adres :
Telefon numarası :
Adı ve Soyadı:
Unvanı:
Kurum Sicil No:
İmzası
- Memurlar İçin Evlilik İzin Dilekçesi Örneği
(DİLEKÇENİN VERİLECEĞİ KURUM)
…/…/….. tarihide evlenecek olmam nedeniyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104’üncü maddesinin ilgili hükümleri uyarınca 7 gün izin kullanmak istiyorum.
Gereğini arz ederim.
İkametgah adresi :
İznin geçirileceği adres :
Adı ve Soyadı:
Unvanı:
Kurum Sicil No:
İmzası