Evlilik nedeniyle işten ayrılma durumunda kadın çalışanların kıdem tazminatı alıp alamayacağı sıklıkla merak edilir. Halk arasında evlilik tazminatı olarak bilinen bu hak, iş hayatının önemli başlıklarından biridir. Ancak bu tazminata hak kazanmak, belirli şartlar yerine getirildiğinde mümkün olur. Evlilik sonrası işten ayrılan her kadın otomatik olarak tazminat kazanamaz. Bu nedenle, evlilik tazminatı alma şartları detaylı şekilde bilinmelidir. Çünkü yanlış veya eksik bilgi tazminat hakkı kaybına yol açabilir. Konuya geçmeden önce belirtmek gerekir ki; evlilik nedeniyle işten ayrılma kararı ciddi bir süreçtir. Bu süreçte hem yasal süreler hem de başvuru biçimi önem taşır. Şimdi konu hakkında sık sorulan sorularla merak edilenleri birlikte inceleyelim.
İçindekiler
- Evlilik Tazminatı Nedir?
- Evlilik Tazminatı Alma Şartları
- Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Dilekçesi Nasıl Yazılır?
- Evlilik Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
- Evlilik Nedeni ile İstifa Durumunda Kıdem Tazminatı Hakkı Var mı?
- Evlilik Sebebiyle İstifa Durumunda İhbar Süresi
- Evlilik Sebebiyle İstifa Durumunda İhbar Tazminatı
- Evlilik Sebebiyle İşten Ayrılma ve İşsizlik Maaşı
- İşveren Kıdem Tazminatını Ödemezse Ne Yapılabilir?
- Sık Sorulan Sorular
Evlilik Tazminatı Nedir?
Evlilik tazminatı, kadın çalışanların evlilik nedeniyle işten ayrıldığında alabildiği kıdem tazminatıdır. Bu hak, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi kapsamında açıkça tanımlanır. Ancak evlilik tazminatı nasıl alınır sorusunun yanıtı, yalnızca evlenmekle sınırlı değildir. Öncelikle iş akdinin, resmi nikah tarihinden itibaren 1 yıl içinde sona erdirilmesi gerekir. Bu noktada, evlilik tazminatı şartları nelerdir? sorusu da önem kazanır.
Tazminat alınabilmesi için kadın işçi kendi isteğiyle işten ayrılmalıdır. Ayrıca işverene evlilik nedeniyle istifa dilekçesi verilmelidir. Tüm şartlar yerine getirildiğinde, kadın çalışan kıdem tazminatını almaya hak kazanır. Özetle, evlilik tazminatı hem zamanlamaya hem de doğru başvuruya bağlıdır.
Evlilik Tazminatı Alma Şartları
Evlenmek üzere olup aynı zamanda çalışan kadınların en sık merak ettiği konulardan birisi evlilik tazminatının nasıl alındığıdır. Evlilik tazminatı almaya hak kazanmak için bazı şartların sağlanması gerekir. Evlilik tazminatı şartları, 1475 sayılı İş Kanununun “İşverenin Bildirimsiz Fesih Hakkı” başlıklı 14. maddesinde yer alır.
Bu tazminatı sadece kadınlar alabilir, erkek çalışanların evlilik tazminatı alma hakkı yoktur.
Evlilik dolayısıyla istifa eden personelin 1(bir) yıl içinde işyerine istifasını bildirmesi gereklidir.
İstifa dilekçesinde evlilik nedeniyle işten ayrıldığını net bir şekilde ifade etmelidir.
Dilekçe ekine evlilik belgesinin eklenmesi gereklidir.
Evlilik nedeni ile istifa eden personelin evlilik tazminatına hak kazanması için işyerinde deneme süresi dahil en az bir yıldır çalışıyor olması gereklidir.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Îşten ayrılma dilekçesi, tazminat sürecinin en kritik adımıdır. Dilekçede açık, sade ve resmi bir dil kullanılmalıdır. Evlilik tarihi net biçimde belirtilmeli, bu tarihten sonra 1 yıl geçmediği vurgulanmalıdır. Ayrıca işten ayrılma talebinin tamamen evlilik gerekçesiyle olduğu açıkça ifade edilmelidir. Bu noktada, evlilik tazminatı şartları arasında yer alan “kendi isteğiyle ayrılma” ibaresine dikkat edilmelidir. Dilekçeye evlilik cüzdanı fotokopisi eklenmesi de süreci hızlandırır. Son olarak, işverenden kıdem tazminatının yasal sürede ödenmesi talep edilmelidir. Tüm bu unsurlar, dilekçenin geçerliliği açısından büyük önem taşır.
Evlilik Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Evlilik tazminatı, çalışanın kıdem süresine ve brüt maaşına göre hesaplanır. Her tam yıl için bir aylık brüt ücret ödenir. Ancak unutmayın, tazminata esas ücret sadece maaştan ibaret değildir. Yemek, yol gibi düzenli ödemeler de brüt ücrete dahil edilir. Bu noktada hesaplama yaparken dikkatli olunması gerekir. Ayrıca çalışanın iş yerindeki hizmet süresi tutarda büyük rol oynar. İşçi ne kadar uzun süre çalıştıysa, o kadar yüksek tazminat alır. Bu nedenle evlilik tazminatı hesaplanırken detaylı bordro incelenmelidir. Aynı zamanda vergi ve kesintiler hesaba katılmaz, tazminat brüt tutar üzerinden belirlenir. Sonuç olarak, doğru hesaplama için profesyonel destek almak faydalı olabilir.
Evlilik Nedeni ile İstifa Durumunda Kıdem Tazminatı Hakkı Var mı?
Evlilik dolayısıyla istifa eden kadınlar kıdem tazminatı alabilirler. Kişisel şartlar sebebiyle istifa eden kişilerin kıdem tazminatına hak kazanmaları mümkün değilken, kadın işçiler evlilik gerekçesiyle kıdem tazminatı hakkı kazanabilirler. Ancak SGK işten çıkış kodu “istifa” değil, “evlilik nedeniyle fesih” olarak girilmelidir. Aksi takdirde kıdem tazminatı dahi riske girebilir. Evlilik dolayısı ile istifa eden kadının işten ayrılma durumundan sonra farklı bir yerde çalışmaya başlaması kıdem tazminatı hakkını engelleyecek bir durum değildir. Ayrıca evlilik nedeniyle işten ayrılan kadınların kıdem tazminatı da normal kıdem tazminatı hesabıyla aynı şekilde hesaplanır.
Evlilik Sebebiyle İstifa Durumunda İhbar Süresi
Evlilik sebebiyle istifa eden kadın çalışanlar için ihbar süresi aranmaz. Yani, işverene belirli bir süre önceden bildirim yapma zorunluluğu bulunmaz. Ancak evlilik tazminatı alabilmek için istifanın evlilikten sonra bir yıl içinde gerçekleşmesi gerekir. İhbar süresi uygulanmasa da sebep ve tarih istifa dilekçesinde gerekçe açıkça belirtilmelidir. İşverenin kıdem tazminatını ödemesi için istifanın evlilik kaynaklı olduğu anlaşılmalıdır. Ayrıca evlilik cüzdanı örneği de başvuruya eklenmelidir. Özetle, evlilik sebebiyle istifada ihbar süresi geçerli değildir; fakat süreç dikkatle yürütülmelidir.
Evlilik Sebebiyle İstifa Durumunda İhbar Tazminatı
Evlilik nedeniyle istifa eden kadın çalışan, ihbar tazminatına tabi tutulmaz ve işverenden ihbar tazminatı talep edemez. Bu durumda iş akdi, işçi tarafından ancak haklı nedenle feshedilmektedir. Yani, evlilikten sonra bir yıl içinde yapılan istifa yasal hak kapsamındadır. Bu nedenle işverenin ihbar süresi uygulama veya ihbar tazminatı talep etme hakkı bulunmaz. Ancak, bazı işverenler süreci farklı yorumlayabilir. Bu yüzden dilekçede evlilik nedeniyle ve kendi isteğimle ifadesine yer verilmelidir. Böylece hak kaybı yaşanmaz.
Evlilik Sebebiyle İşten Ayrılma ve İşsizlik Maaşı
Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın çalışan, işsizlik maaşı alamaz. Çünkü bu durumda iş sözleşmesi, işveren tarafından değil, işçi tarafından sona erdirilir. İşsizlik maaşı alabilmek için işten çıkarılma şartı aranır. Bu nedenle evlilik sebebiyle istifa eden çalışanlar, işsizlik ödeneği hakkından yararlanamaz.
İşveren Kıdem Tazminatını Ödemezse Ne Yapılabilir?
İşveren kıdem tazminatını ödemezse, çalışan yasal haklarını aramak için harekete geçebilir. Öncelikle, arabuluculuk başvurusu yapılması zorunludur. Bu süreçte taraflar uzlaşamazsa dava açma yolu açılır. Arabuluculuk tutanağından sonra 2 hafta içinde dava açılmalıdır. Bu nedenle sürelere dikkat etmek büyük önem taşır. Ayrıca dava sürecinde işçinin elinde belge ve tanık bulunması avantaj sağlar. Kıdem tazminatı, hak edilen bir ödeme olduğundan mahkemeler genellikle işçi lehine karar verir. Eğer işverenin kötü niyeti ispatlanırsa faizle birlikte ödeme kararı çıkar. Sonuç olarak, işveren ödeme yapmazsa hukuki yollarla tazminat alınabilir.
Sık Sorulan Sorular
1 yıllık çalışmaya karşılık alınan evlilik tazminatı, son brüt maaş kadar kıdem tazminatıdır.
Kadın işçi, resmi nikah tarihinden itibaren 1 yıl içinde kendi isteğiyle ayrılırsa alabilir.
Hayır, kıdem tazminatı için en az 1 yıl kesintisiz çalışma şartı aranır.
Nikah sonrası 1 yıl içinde istifa edilirse evlilik tazminatına hak kazanılır.
Hayır, evlilik tazminatı sadece kadın çalışanlar için geçerli bir haktır.
Hayır, kendi isteğiyle ayrıldığı için işsizlik maaşı alma hakkı doğmaz.