Hileli maaş yöntemi bir süredir en sık konuşulan konular arasında yer alıyor. Asgari ücret zam tutarının %50 dolaylarında belirlenmesi ve net asgari ücretin 4250 TL olarak belirlenmesi ile maaş ödemelerinde usulsüzlük yapılması yaygınlaşıyor. Özellikle orta-küçük ölçekli işletmelerde çalışanların maaşı asgari ücret olarak gösteriliyor ve çalışanlara elden ödeme yapılıyor. Türkiye’nin istihdam istatistikleri incelendiğinde nüfusun yarısı asgari ücretten çalışıyor olarak görülüyor. Hukuk bürosunda çalışan bir avukat, tecrübeli bir eczacı veya tecrübeli bir usta asgari ücretli çalışan olarak gösteriliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu geçmiş yıllarda bu yaygın soruna çözüm sağlamak amacıyla meslek kodları uygulamasını başlattı ancak bu soruna net bir çözüm sağlanamadı. Çalışanı asgari ücretli olarak gösteren işverenler bunu çalışandan gizli yapabildiği gibi işe giriş aşamasında anlaşmayı bu şekilde yapabiliyor. Hileli maaş ödemesi ile işveren giderlerini hafifletmeyi hedeflerken çalışanlar birçok açıdan zarara uğruyor.
Hileli Maaş Ödemesinin İşçiye Sağladığı Dezavantajlar Nedir?
Hileli maaş yöntemi yani sigortanın düşük ücretten yatırılması dönem dönem işçilerin bilgi sahibi olmadan uygulanabiliyor. Bu noktada çalışanların haklarının bilincinde olması ve bordrolarını incelemesi önem taşıyor. Maaşın gerçekte olduğu ücretten daha düşük gösterilmesi çalışanın emeklilik dönemi geldiğinde daha düşük bir emeklilik maaşı almasına neden oluyor. Emeklilik dönemi öncesinde haklı gerekçelerle istifa etmeniz veya iş akdine son verilmesi halinde kıdem ve ihbar tazminatının daha düşük yatmasına neden oluyor. Hileli maaş ödemesi ile maaşı daha düşük gösterilen bir çalışan işsiz kaldığında daha düşük bir işsizlik maaşı alıyor ve hastalanması durumunda rapor ücreti daha düşük tutardan ödeniyor.
Sigortanız Maaşınız Üzerinden Ödenmiyorsa Ne Yapmalısınız?
Sigortası eksik yatırılan bir işçinin öncelikle zaman kaybetmeden işveren ile iletişime geçerek bordroda gerçek ücretin gösterilmesi konusunda talepte bulunması gerekir. Talebin kabul görmemesi durumunda çalıştığınız firmayı ALO 170’i arayarak ihbar edebilirsiniz. Hileli maaş ödemesi saptandığında işveren ciddi para cezaları ile karşı karşıya kalacaktır. İşçinin bu durumda işverene dava açma ve iş akdini haklı olarak fesih etme imkanı vardır. Tazminat ödenmesini gerektiren haklı fesih nedenleri arasında yer alan bu durumda işçinin sözleşmesini fesih ederek kıdem tazminatını talep etme hakkı vardır.
