Maaş Zammı Hesaplama, Maaş Yüzdesi Nasıl Hesaplanır?

Yıl sonuna geldiğimiz bugünlerde milyonlarca çalışanı ilgilendiren en önemli konuların başında maaş zammı geliyor. Çeşitli parametrelere göre belirlenen maaş zammı oranı çalışanın yıl boyunca alacağı maaş miktarını belirliyor. Ayrıca, değerli insan kaynakları profesyonelleri de maaş zammı döneminde oldukça yoğun bir efor harcıyor. Performans bazlı ödüllendirmeler, şirket içi dengelerin sağlanması ve çalışanlara maaş zamlarının iletilmesi konuları çoğu organizasyonda İK’nın görevleri arasında yer alıyor. Bizde tam olarak bu nedenle idenfit olarak maaş zammı konusunu ele aldık ve bu konudaki soru işaretlerini gidermeyi hedefledik. Keyifli okumalar.

Maaş Zammı Nedir?

Maaş zammı, çalışanın ücretini artırmak için işverenler tarafından yapılan bir düzenlemedir. Genelde yılın sonunda belirlenen maaş zammı miktarı ocak ayı maaşlarına yansır ve çalışanlar zamlı maaşlarını yılın ilk aylarında alırlar.

Maaş Zammı Nasıl Belirlenir?

Maaş zammı, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösteriyor. İşverenler, çalışanların maaşlarını artırırken şirketin iç dinamikleri, ekonomik koşullar ve makro ekonomik dengeleri dikkate alıyor. En sık uygulanan maaş zammı çeşitleri sayfanın devamında keşfinizi bekliyor.

1. Yıllık Enflasyon Zammı

Çalışanların satın alma gücünü korumak için yapılan zamlardır. Bu zam, genellikle ülkedeki yıllık enflasyon oranı ile belirleniyor. Örneğin bir ülkede yıllık enflasyon oranı %20 olarak gerçekleştiyse maaşlara en az bu oranda zam yapılması öneriliyor. Aksi takdirde çalışanlarda alım gücü kaybı gerçekleşiyor.

2. Performans Bazlı Zam

Çalışanın bireysel veya ekip performansına bağlı olarak verilen zamlardır. Bu maaş zammı türü şirket politikalarına bağlı olarak belirleniyor. Performans bazlı zam çalışanların daha iyi motive olarak daha da verimli çalışmasına neden olabiliyor.

3. Kıdem Zammı

Çalışanın şirketteki hizmet süresine göre yapılan zamlardır. Şirkette uzun süre çalışan kişilere sadakatlerinden dolayı ekstra zam yapılabiliyor. Burada tecrübeli çalışanların şirkete kattığı katma değer göz önünde bulunduruluyor.

4. Sektörel ve Piyasa Düzenleme Zammı

İşverenler, sektördeki maaş trendlerine uyum sağlamak için bu zammı yapıyor. Eğer şirketin maaş politikası piyasanın altında kalıyorsa, rakiplerle eşitlik sağlanıyor. Aksi takdirde sektör ortalamasının altında kalan maaşlar yüzünden çalışan kaybı yaşanabiliyor.

5. Promosyon veya Terfi Zammı

Çalışanın iş pozisyonunda terfi etmesi veya daha fazla sorumluluk alması durumunda yapılan zamlardır. Genellikle unvan değişikliği ile birlikte gelir.

6. Yapısal/Düzeltme Zammı

Maaş yapısında adaleti sağlamak için yapılan zamlardır. Aynı pozisyondaki diğer çalışanlara göre maaşı düşük olan kişilere bu zam yapılıyor. Ülkemizde de dönem dönem uygulanan seyyanen zam uygulaması bu zam türüne örnek verilir.

7. Kolektif Sözleşme Zammı

Çalışan sendikaları ile işveren arasında yapılan toplu iş sözleşmeleri sonucunda belirlenen zamlardır. Bu tür zamlar genellikle büyük işletmelerde ve kamu sektöründe görülüyor.

Maaş Zammı Nasıl Hesaplanır?

Eğer maaşa yapılan zam miktarı biliniyorsa, zam oranı şu şekilde hesaplanıyor:

Zam miktarı eski maaşa bölünüyor ve 100 ile çarpılıyor.

Örnek: Eski maaş 10.000 TL, zam miktarı 1.500 TL ise zam oranı (1.500 / 10.000) × 100 = %15 olur.

Yüzdelik Orana Göre Zamlı Maaş Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Yüzdelik orana göre zamlı maaş hesaplaması şu şekilde yapılıyor:

Halihazırda alınan maaş miktarı uygulanan zam oranıyla çarpılıyor. Çıkan sonuç 100’e bölünüyor. Ardından bulunan miktar alınan maaş oranının üzerine ekleniyor. Böylece yeni zamlı maaş miktarı bulunmuş oluyor.

Maaş Zammı Hesaplama Örneği

Maaş zammını 20.000 TL üzerinden %12 zam oranıyla hesaplayalım.

Zam oranını ondalık forma çevirmek için 12’yi 100’e böleriz. Bu da 0,12 eder.

Zam miktarını hesaplamak için eski maaşı zam oranıyla çarparız: 20.000 TL × 0,12 = 2.400 TL.

Zamlı maaşı bulmak için eski maaşa zam miktarını ekleriz: 20.000 TL + 2.400 TL = 22.400 TL.

Sonuç olarak, zamlı maaş 22.400 TL olur ve yapılan zam miktarı 2.400 TL’dir.

Enflasyona Göre Maaş Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Enflasyona göre maaş hesaplamanın ilk adımı yıllık enflasyon oranının ilan edilmesidir. Bu da Ocak ayının ilk haftasında gerçekleşir.

Bunun akabinde ilan edilen oran örneğin % 20 olduğunda maaş zammını hesaplamak için yukarıda açıklanan maaş zammı hesaplama adımları aynen uygulanır.

Bulunan değerin alınan maaşa eklenmesiyle enflasyon oranında zam uygulanmış yeni maaş değeri bulunur.

Brütten Nete Maaş Hesaplama Nasıl Yapılır?

Brüt maaştan net maaşa geçiş yapmak için, brüt maaştan kesilecek vergiler ve sosyal güvenlik primleri gibi çeşitli yasal kesintilerin hesaplanması gerekiyor. Türkiye’deki vergi ve sigorta primleri gibi kesintiler, net maaşın hesaplanmasında önemli rol oynuyor. 

Brütten nete maaş hesaplamasına göz önünde bulundurulan datalar yasal kesintiler, SGK prim kesintileri ve gelir vergisi kesintileri gibi kalemlerdir. Bütün bu kesintilerin brüt maaştan yapılması sonucunda çıkan miktar net maaş olarak isimlendiriliyor.

2025 Maaş Zammı Hesaplama

2025 yılı için memur maaş zammı, enflasyon oranlarına ve toplu sözleşme görüşmelerine dayalı olarak hesaplanıyor. Ocak ayında yapılacak zam, 2024 yılı enflasyon oranına göre belirleniyor. Eğer yılsonu enflasyonu %58 civarında gerçekleşirse, enflasyon farkı maaşlara eklenecek. Ayrıca, bu artışa Hakem Kurulu’nca belirlenen zam oranı da eklenerek maaşlar güncellenecek.

2025 asgari ücret zam oranı da hala merakla beklenen hususlar arasında yer alıyor. Özel sektör zam oranlarının da asgari ücret zam oranının ardından açıklanması bekleniyor.

Sık Sorulan Sorular