Kuşak çatışması, son zamanlarda sık gündeme gelen konular arasında yer alıyor. Peki, kuşak çatışması nedir? Daha da önemlisi kuşak çatışmasının insan kaynakları için önemi nedir?
Kuşak kavramı, son yıllarda pandemi etkisiyle hızla değişen dünya düzeninde araştırılma alanı genişlemekle birlikte ilk yazılı kaynakların ortaya çıktığı dönemde hayatımıza katılan bir kavram. Kuşak kavramı, aynı çevrede yaşayan ve benzer olaylardan etkilenerek yakın tutumlar geliştiren bireyleri ifade etmek amacıyla kullanılır.
İş Hayatında Kuşak Çatışması
İş hayatında kuşak çatışması 2 farklı şekilde ele alınabilir. Aynı şirket bünyesinde farklı zamanlarda işe başlayan veya farklı yaş gruplarından çalışanlarda kuşak çatışması yaşanabilir. Çalışma hayatında kuşak çatışmasının engellenmesi, kuşakların genel özelliklerine hakim olunması ve kuşaklar arasındaki farkların bilinmesi ile mümkün olabilir. İK departmanları kuşaklar arasındaki ilişki dengesinin sağlanmasında köprü görevi sağlar. Kuşaklar arası ilişkinin yönetilmesi, farklılıkların çatışmaya değil sinerjiye dönüştürülmesi için profesyonel bir İK yaklaşımı benimsenmelidir. Günümüzde iş gücüne aktif olarak katılan 3 farklı kuşak bulunmaktadır. X, Y ve Z kuşağı olarak adlandırılan bu kuşakların İK departmanları tarafından tanınması, kuşakların niteliklerine uygun farklı stratejiler benimsenmesi gerekir. Ekipte yer alan farklı kuşaktan bireylerin takım halinde çalışabilmesi organizasyonların büyüme gösterebilmesi ve rekabet için oldukça önemlidir. Üst kuşaklardan bireylerin tecrübesi ve genç kuşakların dinamizmi ile harmanlanan bir ekip çalışması İK departmanlarının ana hedefleri arasında yer almalıdır. Peki, ‘X,Y ve Z’ kuşakları arasında ki farklılıklar nedir?
X Kuşağı
1965-1979 arasında doğanlara X kuşağı adı verilir. X kuşağı, kurallara bağlı, aidiyet duygusu yüksek, sadık ve otoriteye saygılı bir kuşak olarak tanımlanır. İş hayatında X kuşağı motivasyonu yüksek, sabırlı ve çalışma saatlerine uyumludur. Pikap, kaset çalar döneminden yapay zeka çalışmalarına uzanan birçok dönüşüm süreci yaşayan X kuşağı, yıllar içinde birçok farklı iş modeline adapte olmuştur. X kuşağı mensupları çizdikleri sadık profille iş gücü devrinin düşmesini sağlamıştır.
Y Kuşağı
1980-1999 arasında doğanlar Y kuşağı olarak adlandırılmaktadır. Y kuşağı, bağımsız, özgürlüğüne düşkün bir nesil olarak tanımlanır. X kuşağından farklı olarak mesai saatlerine değil işe odaklanmayı seven Y kuşağının örgütsel aidiyetinin daha düşük olduğu düşünülmektedir. Y kuşağının daha sık iş değiştirme eğiliminde olduğu düşünüldüğünden organizasyonun bir parçası olarak hissetmeleri önemlidir. Eleştirel, otorite tanımayan daha bireyci yapıda olan Y kuşağı çalışanların ekip çalışmalarıyla sisteme dahil edilmeleri İK profesyonellerinin dikkat etmesi gereken detaylar arasındadır. Y kuşağı mensupları, Z kuşağı olarak tanımlanan bireyler gibi teknolojinin içine doğmamış olsalar da teknolojinin rutin hayatın bir parçası haline gelmesinde katkıları büyüktür. Y kuşağı üyeleri mevcut işlerinde teknolojinin olanaklarından faydalanmayı tercih etmektedir.
Z Kuşağı
2000 yılı ve sonrasında doğanlar Z kuşağı olarak adlandırılmaktadır. Dünyaya gözlerini açtıkları andan itibaren yaşamın her alanına entegre olmuş teknolojiyle tanışmaları Z kuşağını önceki kuşaklardan ayıran temel etmenlerdir. Sosyal sorunlar, adaletsizliğe daha duyarlı olan Z kuşağı, dijital yerliler olarakta tanımlanır. Z kuşağı üyeleri çözüm odaklı, bireyselliğe düşkün ve aynı anda birden fazla konuya odaklanma yeteneği konusunda gelişmiştir. Z kuşağına mensup bireyler grup çalışmalarına değil, bireysel çalışmalara daha yatkındır. İK profesyonellerinin Z kuşağına ait çalışanlarla iletişimlerinde teknolojik gelişmişliğe sahip aynı zamanda kısa sürede dağılan odaklanmaya hazır olmaları gerekir.