Birçok işveren, bir çalışanın neden görevinden ayrıldığına dair bir veri elde etmek için bir çalışanın şirketteki görev süresinin sonunda çıkış görüşmeleri yapar. Bu işten çıkış görüşmesi, şirketin gelişmesine yardımcı olmak için geri bildirim sağlamak ve önerilerde bulunmak için bir fırsat olarak görülebilir.
İşten Çıkış Görüşmesi Nedir?
İşten çıkış görüşmeleri, istifa eden veya işine son verilen bir çalışanla yapılan görüşmedir. Çalışanın şirket hakkındaki gerçek duygularını ve neden ayrıldıklarını ortaya çıkaracak sivri uçlu sorular sormayı içerir. Dünyada şirketlerin yaklaşık %75’i işten çıkış görüşmesi yapmaktadır. Görüşme ile mevcut çalışanların şirket içi anketlerde paylaşabileceğinden daha samimi bir bakış açısı sunacaktır. Bu nedenle işten çıkış görüşmesi geri bildirimleri sorunlu alanları belirlemek için iyi bir fırsattır. Edinilen bilgileri gelecekte uygulayarak iyileştirmeler yapılabilir.
Şirketler Neden İşten Çıkış Görüşmesi Yapar?
Şirketler, bir çalışanın yaptığı iş, şirket ve daha fazlası hakkındaki görüşlerini duymak için işten çıkış görüşmeleri yapar. Çıkış görüşmesi, işveren ve çalışan arasındaki bir konuşmadır. Bu görüşmeyi yapan kişi insan kaynakları uzmanıdır. Görüşmede işten çıkış nedenleri, şirketin genel durumu gibi konular hakkında konuşulur.
İşten Çıkış Görüşmesi Nasıl Verimli Hale Getirilir?
İşten çıkış görüşmelerinin verimli hale getirilmesi için bir şablona ihtiyaç vardır. Bu şablon süreçten en iyi şekilde yararlanmayı sağlar. Çalışanın yapıcı yorumları ve gözleri düzenli şekilde gözlenmeli ve belgelenmelidir. Bu şekilde bilgiler daha stratejik bir şekilde kullanılabilir. Şablonların fayda sağlayacak dört nedeni bulunur:
- İlgili tüm konulara odaklanmak.
Şirketin işten ayrılan bir çalışanın sağlayacağı bilgilerden hangi bilgilerin en değerli olduğu belirlenebilir. Şablonda yer alan ilgili sorular bu kapsamda oluşturulabilir. İç iletişim ile ilgili bir sorun yaşandıysa işten çıkış görüşmesi sorularına bu alandan sorular eklenebilir.
- Görüşmeleri tutarlı şekilde yapmak.
Her görüşmede aynı işten çıkış görüşmesi şablonunu takip etmek standardı belirler. Tüm çalışanlara aynı soruların sorulmasını sağlar. Bu da tarafsızlığı ifade eder ve verilerin sonuçlarını görmeyi kolaylaştırır.
- Görüşmelerde aktif olmak.
Görüşme yapılan kişiler konu dışına çıkabilecek, çok konuşkan ya da duygusal olarak kendini ifade edebilir. Bir şablon sahibi olmak duygusal tartışmaların ya da ilgisiz konuların önüne geçilmesine olanak sağlayacaktır.
- Görüşme öncesi hazırlığa olanak sağlamak.
İşten çıkış görüşme şablonu, kişiye görüşme öncesi bir soru listesi sağlar. Bu da yanıtlar hakkında önceden düşünmeye ve hazırlık yapmaya olanak sağlar. Bu şekilde geri bildirimler daha verimli hale gelebilir.
İşten Çıkış Görüşme Şablonları Nelerdir?
İşten çıkış görüşmelerini daha verimli hale getirmek için oluşturulan şablonlar iki şekilde kullanılabilir. Biri soruları sözlü olarak sormak, diğeri ise çalışan tarafından doldurulan yazılı bir form şeklindedir. İstenirse bu iki yöntem birleştirilebilir. Çalışanların bir form doldurmasına izin vererek ardından yüz yüze bir görüşme yapılabilir.
Herhangi bir işten çıkış görüşmesi şablonu beş kategoriyi kapsayan sorular içermelidir:
- Ayrılma nedenleri
- İş koşulları
- Şirket kültürü
- Çalışma ortamı
- Teknoloji
İşten Çıkış Görüşmesinde Sorulması Gereken Sorular Nelerdir?
İşten ayrılan çalışanla yapılan yüz yüze görüşme sırasında İK tarafından bir çıkış görüşmesi soruları şablonu hazırlanır. Genellikle tartışmaya yol açabilecek açık uçlu sorulardan oluşur. Örnek sorular şu şekilde olabilir:
- Sizi farklı bir iş aramaya iten ve ayrılmaya karar vermenize ne sebep oldu?
Çalışanın iş aramaya başlamasının veya ayrılmak istemesinin farklı nedenleri olabilir. Çalışan daha iyi şartlara sahip farklı bir şirkete geçiş yapabilir ya da olumsuz çalışma ortamından kaynaklı ayrılmak isteyebilir. İşten çıkış görüşmeleri yaparak ortak ayrılma nedenleri bulunabilir. Bu şekilde olumsuz koşullar düzeltilebilir.
- İş beklentilerinizi karşıladı mı? Değilse, lütfen nedenini açıklayın.
Bu soru, özellikle yeni işe alınanlar için önemlidir. Yanıtlar gelecekte işe başlayacak olan kişilerin koşullarını oluşturmak için yol gösterici olacaktır.
- Yöneticinizle olan ilişkinizi nasıl tanımlarsınız?
Bu soru, İK’nın işten çıkış görüşmesi yapmasının nedenidir. Kişinin özgürce kendini ifade etmesi gerekmektedir. Bu şekilde ekip içerisindeki ilişkilerin nasıl kurulduğuna ve yürütüldüğüne dair gerçek fikirler edinilebilir.
- Size iş için net hedefler verildi mi?
Amaçlar ve hedefler, çalışanları kuruluşun misyonunu gerçekleştirme konusunda önemli bir role sahiptir. Çalışanların buna ne ölçüde bağlı hissettikleri, yönetimin şirketin stratejik planını ne kadar iyi takip ettiğini gösterir.
- Lütfen işinizin en iyi ve en kötü yanını açıklayın.
Her kişinin bir işin farklı yönlerinden neden hoşlanıp hoşlanmadığını etkileyen tercihleri vardır. Bu nedenle çeşitli görüşler işten çıkış görüşmesinde ortaya çıkacaktır. Öne çıkan alanlar vurgulanmalı veya değiştirilmelidir. Gelecekte yeni işe alımlarda pozisyonun olumlu ve olumsuz yanları da bu şekilde karşı tarafa aktarılabilir.
Sonuç olarak işten çıkış görüşmeleri, çalışanların şirketin gerçekte nasıl gördüğüne dair farkındalık yaratır. Bir işten çıkış görüşmesi şablonu kullanmak da ihtiyaç duyulan verileri toplamaya olanak sağlar. Edinilen bulgulara göre hareket edilebilir. Şirketin daha iyi bir ortama ve kültüre sahip olması için de önemli bir süreçtir.