Refakat izni, yakını hastalanan bir çalışanın yakınının bakımı ile ilgilenmek için kullandığı izin türüdür. Çalışan her bireyin dönem dönem ihtiyaç duyabileceği refakat izni kullanım şartları özel sektörde ve kamuda farklılık gösterir. Bu izinden faydalanmak için sağlık sorunu kişinin kendisinde değil 1. derece yakınında olmalıdır. Peki, özel sektörde refakat izni şartları nedir?
Özel Sektörde Refakat Hakkı
Devlet memurları için 657 sayılı Kanunda açık şekilde tanımlanan izin hakkı İş Kanununda yer almaz. Özel sektör çalışanlarının refakat izninden yararlanabilmesi kişinin mevcut iş sözleşmesine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Çalışanın iş sözleşmesinde bu hakkın yer alması ve toplu iş sözleşmelerinde hak tanınması bu izinden yararlanılmasını sağlayan maddeler arasındadır. İş Kanunu ve alt mevzuatta özel olarak hak tanınması, iş yeri uygulamalarında refakat hakkı tanınması durumunda da bu izinden yararlanılabilir. İşçi ve işveren arasındaki iş sözleşmesinde yer alan hükümlere göre bu konuyla ilgili bir madde yoksa, refakat izni işverenin takdirindedir.
Kamuda Refakat Hakkı
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda hastalık ve refakat durumlarında çalışanların hakları net şekilde sıralanmıştır. Kamu sektöründe çalışan birinin bakmakla yükümlü olduğu veya kişi refakat etmediği takdirde hayati tehlikesi olan anne, baba, eş, kardeş ve çocuklarından birinin ağır bir kaza geçirmesi veya uzun süre tedavi gerektiren bir hastalığının olması durumunda refakat hakkı bulunur. Bu sağlık sorunlarının sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi kaydıyla kişi 3 aya kadar izin kullanabilir. Gerekli görülmesi ve belgelendirilebilmesi halinde 3 aylık süre aynı şartlarda 6 aya kadar uzatılabilir.
Refakat İzni Süresi Ne Kadardır?
Kamuda veya özel sektör çalışanlarına 1. derece yakınlarının sağlık sorunlarında kullanabilmeleri için tanımlanan maksimum izin süresi 3 aydır. 3 aylık sürenin tamamlanmasının ardından kişi işverenine bildirmek kaydıyla izin süresini uzatabilir. Refakat izninin süresinin uzatılabilmesi için hasta olan yakının sağlık sorununun belgelendirilmesi gerekir. Çalışanların birinci dereceden yakınları için sağlanan bu özel izin her hastalıkta kullanılamaz. Refakatçi izni kamuda ve özel sektörde belli bir süreye kadar ücretli verilmektedir.
