Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi, bilim, teknoloji ve ekonominin gelişmesiyle birlikte daha çok önem kazanmıştır. Sektörde sağlık kurumları finansal güçlerinin yanında, sahip oldukları insan kaynağı ile fark yaratacaklarının farkındadır. Bu nedenle vizyon ve misyonları doğrultusunda hedeflerine ilerlerken stratejik planlarında insan kaynakları ve iş gücü yönetimine hayati önem verirler.
Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi denildiğinde sektör oldukça geniş olduğu için kurumların sahip olduğu iş gücünün en verimli ve kaliteli şekilde yönetilmesinin bireysel ve toplumsal sağlık ve büyüme hedefleri için kritik önem arz etmesi akla gelir. Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi uygulamalarının etkili şekilde sürdürülmesi sonucunda önce sağlık çalışanlarının başarısı artacak, ardından kurum motivasyonuyla birlikte karlılık da artacaktır.
Sağlık Sektöründe İnsan Kaynakları Yönetiminin Önemi
Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi, diğer sektörlere nazaran daha zorlu ilerleyen bir süreçtir. Sebebi ise sağlık hizmetleri başarı ve kalitesinin doğrudan bilgi, beceri, deneyim ve insan gücü başarısına endeksli olmasıdır. Ayrıca bu sektörde sağlık çalışanlarının çoğunluğu vasıflı mesleklere sahip olup kesintisiz şekilde hizmet sürdürmek zorunda olduğu için insan gücü ve yönetimi daha pahalı bir kaynak konumundadır.
Bireyin doğrudan bireye hizmet ettiği sağlık sektörü, toplumda olmazsa olmaz konumdadır. Sağlık sektöründe yer alan bir kurum, rekabet avantajı sağlamak için insan kaynağını ve iş gücünü en iyi şekilde yönetmesi gerektiğini bilir. Bu nedenle sağlık hizmetinin başarıyla topluma ulaşabilmesi için işe alımdan performans değerlendirmeye, eğitim planlamadan yetenek yönetimine kadar tüm İK süreçlerinin çok iyi yönetilmesi gerekir.
Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi için sağlık kurumlarda da geçerli olmak üzere insan kaynakları yönetim süreçlerinde dikkat edilmesi, her zaman akılda kalması ve uygulanması gereken üç önemli kriter mevcuttur:
- İnsan kaynağının, önemli yeteneklere sahip olması ve bunu sergileme potansiyeline her zaman inanılmalı,
- Çalışanlara, potansiyellerinin artması için başarıları ve çalışmaları ile ilgili sürekli geri bildirimler verilmeli,
- İnsan kaynağı, ulaşmayı hedefledikleri başarılar noktasında sürekli onaylanmalı ve desteklenmelidir.
Sağlık Sektöründe İnsan Kaynakları Yönetimi Nasıl Planlanır?
Sağlık sektöründe yer alan kurumlarda insan kaynakları planlaması yapılması, günümüzde ve gelecekte toplum sağlığı için oldukça önemlidir. Çünkü sağlık hizmetlerini verecek olan sağlık çalışanlarının yeterli nicelikte ve yüksek nitelikte olması, eşit dağılım ve doğru zamanlama ile istihdam edilmesi gerekir. Pek tabii bunların yanında ülkelerin de sağlık insan gücüne yatırım yapması ayrıca önem taşır.
Devlet sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi, merkezi bir yönetim anlayışı içindedir. Merkezden bir sınavla sağlık çalışanı temini yapılır. İK yönetim planlamasına göre, kamu personelleri atanınca oryantasyona tabi tutulur ayrıca personellere her yıl hizmet içi eğitimler uygulanır. Vakıf veya özel sağlık kurumlarında İK yönetimi, kurumun vizyonu doğrultusunda personel seçimi, etkin iş ortamı, adaletli ücretlendirme politikası veya özlük hakları gibi süreçlerle ilgilenir.
Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi, sektörde yoğun rekabet yaşandığı için oldukça zorlu süreçlere sahiptir. Sağlık hizmetlerinin kalifiye sağlık çalışanını kuruma kazandırabilmesi için nitelikli insan gücü tespitini sistematik planlı olarak bilinçli şekilde yapması gerekir. Ayrıca kurum geçmiş yıl insan kaynağı verilerinin ışığında karşılaştırmalar yaparak stratejilerini daha başarılı şekilde sürdürebilir ve çalışanlardan en iyi verimi elde edebilir.
Sağlık Sektöründeki İşletmeler İçin İK Yazılımının Önemi
İnsan kaynakları yönetimi, sağlık sektöründe yer alan bir kurumun doğru şekilde yönetilip yönetilmediğini en iyi belirleyen yönetim boyutu olarak karşımıza çıkar. Bu nedenle sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi; yeterli sayıda çalışanın, doğru yer ve zaman diliminde, aranan yetkinlikler, aranan tutum ve davranışlar ve yeterli maliyetle istihdam edilmesi şeklinde karşımıza çıkar.
Sayılan tüm bu metriklerin bir arada olması sonucunda sağlık hizmetlerinde İK yönetiminin başarılı şekilde yürütüldüğü söylenebilir. Bu başarının sağlanması için ise insan kaynakları yönetimlerinin İK yazılımına ihtiyaçları vardır. Ayrıca İK yönetimini sağlık sektörü için farklılaştıran temel noktalar; üretilen hizmet içeriği ve hizmeti kullanan tarafların farklılığıdır. Böylesine hassas yürütülmesi gereken bir sürecin ancak İK yazılımı sayesinde eksiksiz ve sürdürülebilir yönetileceği gerçeği ortadadır.
Sağlık Sektörü İçin İK Yazılımları ve Çeşitleri
Sağlık sektöründe insan kaynakları yönetimi, kurum hedeflerini gerçekleştirmek için insan gücüne yönelik olarak planlanan stratejiler, programlar ve politikalar anlamına gelir. Olmazsa olmaz bir sektör olduğu için inanılmaz büyüklükte bir insan kaynağına sahiptir. Bu nedenle İK yazılımlarıyla kurum içinde iş gücünün doğru planlanması ve düzenli şekilde kontrolünün sağlanması gerekir. Peki sağlık sektöründe İK yönetiminin verimliliği için İK yazılımlarının çeşitleri nelerdir?
- İşe Alım: Sağlık sektörü gibi kalifiye personel alımının yüksek olduğu bir hizmet sektöründe işe alım süreçlerinin en kaliteli şekilde yürütülmesi gerekir. İK yazılımı ile kurumdaki açık pozisyonlar kolaylıkla belirlenebilir, özgeçmiş havuzları oluşturulabilir. Özgeçmişlerin hangi kanal aracılığıyla ulaştığı, hangi departmanların işe alım ihtiyacı olduğu, olumlu adaylarla sürece devam edilmesi ve olumsuz adayların ise kara listeye alınması gibi tüm süreçler gerçekleştirilebilir.
- İş Gücü: Sağlık sektörü iş gücünün yoğun olarak yer aldığı sektörlerin başında gelir. İK yazılımı iş gücü yönetimi modülü ile sağlık çalışanlarının ücretli veya ücretsiz izinleri, hastalık ve evlilik gibi izinleri yönetilebilir. Sağlık kurumu çalışanlarının çalışma saatleri planlanabilir, çalışan fazla mesaileri kolaylıkla hesaplanabilir.
- Performans: Sağlık kurumlarında performans değerlendirmenin amacı, çalışan performanslarını ölçmek ve çalışanların sorumluluklarını ne kadar gerçekleştirdiklerini ortaya koymaktır. İK yazılımı sayesinde personelin gelişimi izlenebilir, çalışan terfileri belirlenebilir. Gerekli ücret düzenlemeleri yapılıp çalışanlar ödüllendirilebilir ve çalışanların eğitim ihtiyaçları tespit edilebilir.
- Geri Bildirim: Sağlık sektöründe birçok birimde hizmeti kesintisiz sürdürme zorunluluğu vardır. Bu sektör insan gücü yönetiminde karmaşa ve zorluklara yol açan uzun vardiya ve nöbetlere sahiptir. İK yazılımı geri bildirim modülü, sağlık çalışanlarının daha verimli, üretken ve mutlu çalışması, çalışan bağlılığı ve çalışan katılımını artırmaya yönelik olarak kullanılır. Geri bildirim ile ekibin ruh hali değerlendirilebilir ve işletme içi motivasyon artırılabilir.
- Eğitim: Sağlık sektöründe hasta bakım kalitesinin iyileştirilmesi, mesleki standartların korunması ve geliştirilmesi, tüketici beklentilerinin gece gündüz demeden her an karşılanabilmesi oldukça önemlidir. Tüm bunların anahtarı eğitim süreçlerinin ciddi şekilde planlamasıdır. İK yazılımı ile eğitim içeriklerinin sıklığı ve süresi belirlenebilir, eğitim içerikleri görev tanımına ve ihtiyaca göre planlanabilir, oryantasyon eğitimleri düzenlenebilir.
Kaynakça:
- Sünter M. (2019). Sağlık Kurumlarında İnsan Kaynakları Yönetiminin Önemi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi
- Atalay E., Çavmak D. (2020). “Sağlık Hizmetlerinde İnsan Kaynakları Yönetimi: Temel Kavramlar ve Bileşenler”, Tarsus Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu
