Pandemi döneminde çalışan anne adaylarının en sık merak ettiği konular arasında uzaktan çalışma sisteminde doğum sonrası süt izni kullanımı şartları yer alıyor. Pandemi etkisiyle uzaktan çalışma ve hibrit çalışma gibi farklı çalışma modellerinin uygulandığı günümüzde süt izni kullanımı şartlarında değişiklik var mı? Uzaktan çalışma sisteminde süt izni kullanılabilir mi?
Süt İzni Nedir?
Emzirme izni olarakta bilinen süt izni, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalı olarak bir işte çalışan kadın işçilere tanınan bir haktır. Süt izni bir yaşından küçük çocuğu olan tüm kadınlar tarafından kullanılabilir. Bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri amacıyla kadın işçilere hak tanınan süt izni, her mesai gününde toplam bir buçuk saat süreyle kullanılabilir. İzin süresinin hangi saatlerde kullanılacağını işçi kendisi belirler ve isterse bölerek kullanabilir. Günlük çalışma süresine dahil edilen süt izni kullanımı nedeniyle işçinin maaşından herhangi bir kesinti yapılması yasal değildir.
Süt İzninin Toplu Kullandırılması Yasal mıdır?
Çocuğun anne sütü alması amacıyla uygulanan süt izninin toplu şekilde kullanılması yasal değildir. Mevzuat gereğince gebe ve emziren kadın işçilerin çalışma saati en fazla yedi buçuk saattir ve bir buçuk saat süt izni çıkartıldığında emziren işçiler günde maksimum 6 saat çalışabilir. Süt izni yerine para verilmesi veya haftada bir gün işe gelinmemesi de yasal değildir. Kanunlar süt izninin günlük olarak kullanılması gerektiğini belirtir. Süt izni mesai saati başlangıcında veya sonunda kullanılabilir. Süt izni kadın işçilere fiilen kullandırılmalı ve ispatı için kayıt altına alınmalıdır. Süt izni kullandırılmadığının tespit edilmesi durumunda hak tanınan bu süreler fazla çalışma olarak değerlendirilir. Süt izni hakkının kullandırılmaması durumunda işçiler iş sözleşmesi haklı nedenlerle feshedebilir ve kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Süt izni kullandırmadığı tespit edilen işletmelere ayrıca para cezası uygulanır.
Uzaktan Çalışma Sisteminde Süt İzni Kullanılabilir mi?
Son yıllarda pandemi etkisiyle oldukça sık kullanılmaya başlayan uzaktan çalışma ve hibrit çalışma modellerinde de süt izni kullanılabilir. İş Kanununun 74. Maddesi ile kadın işçilere tanınan yasal bir hak olan emzirme izni tüm çalışma modellerinde geçerli yasal bir haktır. İş Yasası’nın 14. Maddesi gereğince uzaktan çalışma sisteminde çalışan işçiler emsal işçiden ayrı tutulamamaktadır. Uzaktan veya hibrit çalışma modelinde süt izni kullanımının kısıtlanması kanuna aykırıdır. Evden çalışan ve bir yaşından küçük çocuğu olan kadın işçiler süt izni kullanma hakkına sahiptir.