Ana SayfaİK AkademiTurnover Rate Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Turnover Rate Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Yazar

Tarih

Kategori

Turnover rate, yani iş gücü devir oranı, insan kaynakları ekiplerinin yakından takip ettiği en kritik metriklerden biridir. İşletmeler için yalnızca bir sayıdan ibaret olmayan bu oran, çalışan bağlılığı, işveren markası ve organizasyonel verimlilik gibi pek çok önemli faktörü doğrudan etkiliyor. Bu nedenle, her insan kaynakları profesyonelinin Turnover hesaplama ve raporlama süreçlerini doğru yönetmesi büyük önem taşıyor. İş gücü değişim oranının doğru analiz edilmesi, şirketlerin stratejik insan kaynakları planlamasını güçlendiriyor. Konu hakkında merak ettiğiniz tüm detaylar, sayfanın devamında keşfinizi bekliyor.

Turnover Rate Ne Demek? (İş Gücü Devir Oranı)

Turnover kavramı, kelime anlamı olarak “devretmek, çevirmek, döndürmek” gibi anlamlara geliyor. İnsan kaynakları dünyasında ise iş gücü devir hızı oranına veya çalışan sirkülasyonuna karşılık geliyor. Daha detaylı şekilde ifade edilecek olursa iş gücü devir oranı, hesaplanacak süreler dahilinde bir işletmeye veya kuruma giren, bir işletmeden veya kurumdan ayrılan çalışanların yüzde oranını tanımlıyor. 

Bir işletmede bulunan çalışanların çalışma süreleri, çalışanların işten çıkma sıklığının ne olduğu ve işten ayrılan çalışanların yerlerine ne kadar süre içinde yeni çalışanların getirildiği gibi ölçümlerin her biri turnover kavramı ile ifade ediliyor. Şimdi “Bu ölçümler nasıl hesaplanır, bu oran neden işletmeler için kritik öneme sahip?” gibi soruların cevabını inceleyelim.

Turnover Rate (İşgücü Devir Oranı) Hesaplama

Turnover hesaplama yaparken belli başlı değişkenlere ihtiyaç duyuluyor. Bunlar; belirlenen zaman dilimi (genellikle 1 yıl) içinde işletmeden ayrılan çalışan sayısı, işletmenin belirlenen zaman dilimi başındaki mevcut çalışan sayısı, işletmenin belirlenen zaman dilimi sonundaki mevcut çalışan sayısıdır. İşletmelerde bu üç metrik elde edilirse iş gücü devir oranı hesaplanabiliyor. Peki ama nasıl?

İş gücü devir oranı hesaplaması yapılırken öncelikle, toplam işten ayrılan çalışan sayısı ortalama çalışan sayısına bölünüyor. Sonuçta elde edilen sayı, yüzdelik bir oran elde etmek için 100 ile çarpılıyor. Ortalama çalışan sayısı ise aylık olarak tüm çalışan sayıları toplanıyor. Ardından hangi ay aralıkları dahil edilecekse o ay sayısına bölünüyor. Turnover hesaplaması formülle gösterilecek olursa;

Ortalama Çalışan Sayısı = Aylık Olarak Tüm Çalışanların Toplamı / Hesaplama Yapılacak Ay Sayısı

Turnover Rate (İşgücü Devir Oranı) Neden Önemli?

İşletmelerde turnover oranı hesaplanması ve raporlanması ile belli sonuçlar elde ediliyor. İK profesyonelleri ve yöneticileri bu sonuçlar doğrultusunda kararlarına yön veriyor. Öncelikle iş gücü devir oranının yüksek veya düşük olması kurumsallığın göstergelerinden biridir.

Turnover oranının yüksek olması, işletmeler açısından pek de parlak olmayan bir durumdur. Çünkü işletme içerisinde sürekli pozisyon boşalması ve boşalan pozisyonlara yeni adayların aranması hem işletme verimliliğini düşürüyor hem de işletme için maliyet ve masrafları artırıyor. Bu durumda işletme için zaman kaybı yaşandığı gibi aynı zamanda maddi olarak da olumsuz bir sürece giriliyor.

Turnover oranının düşük olması, işletme adına olumlu sonuçlar doğuruyor. Düşük iş gücü devri, işletme içinde insan kaynağının yeterince iyi değerlendirildiğini ve çalışan veriminin daha yüksek olduğunu gösteriyor. Ayrıca unutulmaması gerekir ki şirket için donanımlı ve verimli bir çalışanı elde tutmak, sürekli yeni çalışan almaktan daha az maliyetlidir.

Turnover Rate Süresini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Ayrılma nedenleri arasında fesih , emeklilik, ölüm, organizasyonun diğer bölümlerine transferler ve istifalar yer alıyor. Bu temelde birbirinden farklı nedenlere dayanan işten ayrılma sebepleri ayrı ayrı değerlendirilerek toplam Turnover Rate süresine dahil ediliyor.

Zamana bağlı olduğu için dönem dönem artan ya da azalan  Turnover Rate süresi  normal kabul edilebiliyor. Ancak bir işyerinin rakiplerine göre genelde yüksek bir Turnover oranı varsa, bu, o şirketin çalışanlarının aynı sektördeki diğer şirketlerin çalışanlarına göre daha kısa bir ortalama görev süresine sahip olduğu anlamına geliyor. 

İşgücü Devir Oranı Nasıl Düşürülür?

İş gücü devir oran hızının yüksek olması şirket içinde sürekli bir sirkülasyon yaşanması anlamına gelir. Şirket içi sirkülasyonun artması, çeşitli sebeplerle her girip, çıkan çalışan için ekstra zaman ve maliyet faturası kesilmesi demektir. Bu nedenle sektörden sektöre farklılıklar gösterse bile bu faturaları azaltmak ve verimliliği artırmak adına şirketler turnover oranlarını düşürmeyi hedefler. Peki turnover nasıl düşürülür?

  • İşe alım süreçlerine oldukça önem verilmesi gerekiyor. Ayrıca, açık pozisyonlara doğru adayların yerleştirilmesi önem taşıyor.
  • Çalışanın şirkete uyum sağlama sürecinde eğitim ve oryantasyon sisteminin başarılı bir şekilde işlemesi gerekiyor.
  • Çalışanların etkili ve oturmuş bir kurum kültürü ile karşılanması önem taşıyor.
  • Yöneticilerin, beklentileri iyi yöneten ve farklılıkları gözlemleyen liderlik becerilerini artırması gerekiyor.
  • Performans değerlendirme süreçlerinin sağlıklı şekilde yürütülmesi gerekiyor. Ayrıca etkin bir performans ve prim sistemi sunulması öneriliyor.
  • Çalışanlara memnuniyet anketleri yapılarak düzenli olarak nabız ölçülmesi, geri bildirim alınması tavsiye ediliyor.
  • Potansiyel çalışanlara yatırım yapılması ve çalışanlar için yedekleme kültürü oluşturulması önem taşıyor.
  • Öğrenme konusunda çevik olunması ve değişime hızlı ayak uydurulması gerekiyor.
  • Norm kadro çalışmalarının planlı ve sağlıklı şekilde yürütülmesi de kritik bir husus oluyor.
  • Detaylı işten çıkış görüşmeleri yapılması ve raporlanması gerekiyor. Ardından aksiyon planı oluşturulması da kritik bir husus oluyor.

Yüksek Turnover Değişkenliğinin Sonuçları

Yüksek Turnover değişkenliğinin istisnai olarak bazı dönemlerde yüksek olması normal kabul edilebiliyor. Genelde finansal kriz dönemleri ya da emeklilik oranlarının görece yüksek olduğu yıllar buna örnek verilebiliyor. Ancak bu durumun sık sık yaşanması genel olarak bazı sorunlara işaret ediyor. Öncelikle, yüksek turnover maliyet artışına neden oluyor. İşe alım, eğitim ve oryantasyon süreçleri doğrudan maliyetler yaratıyor. Ayrıca verimlilik kaybı, kalite düşüşü ve müşteri memnuniyetsizliği gibi dolaylı maliyetler de ortaya çıkıyor. Bunun yanı sıra, yüksek turnover çalışan verimliliği ve performansında düşüşe yol açar. Deneyimli çalışanların ayrılması, kurumsal bilgi birikiminin kaybolmasına neden olurken, sürekli değişen ekipler iş süreçlerinin istikrarını bozuyor. Çalışanlar arasında motivasyon kaybı ve iş güvensizliği artıyor, bu da çalışan bağlılığını zayıflatıyor.

Yüksek turnover, müşteri memnuniyetini de olumsuz etkiliyor. Sık personel değişimi, müşteri ilişkilerinin sürekliliğini zorlaştırıyor ve hizmet kalitesinde düşüşe neden oluyor. Bu durum müşteri güven kaybına yol açabiliyor. Ayrıca, yüksek turnover oranı, şirketin dışarıdan güvensiz veya istikrarsız bir işveren olarak algılanmasına neden oluyor. Böylece kurumsal imajı zedeliyor ve marka değerini düşürebiliyor.

Son olarak, yüksek turnover yönetim üzerinde de baskı oluşturuyor. Sürekli yeni çalışanları işe almak ve entegre etmek, yöneticiler için ek bir yük getiriyor. Bu durum, stratejik planlamada aksaklıklara neden olabiliyor. Ayrıca, organizasyonun uzun vadeli hedeflerine ulaşmasını zorlaştırıyor. Yüksek turnover, genel olarak şirketin verimliliğini, rekabet gücünü ve sürdürülebilirliğini olumsuz etkileyen önemli bir sorun.

Yüksek Turnover Oranının Nedenleri Nedir?

Sık personel değişimi ile özetlenebilecek olan yüksek Turnover oranının altında bazı sebepler yatıyor. Düşük maaşlar, yetersiz sosyal haklar, kariyer gelişimi fırsatlarının eksikliği, monoton iş süreçleri ve iş-yaşam dengesinin sağlanamaması gibi faktörler iş tatminsizliğine yol açıyor.

Piyasa koşullarına göre düşük maaşlar ve rekabetçi olmayan yan haklar, çalışanların daha iyi fırsatlar aramasına neden oluyor. Özellikle benzer pozisyonlarda daha yüksek ücret sunan rakip firmalar, çalışanları cezbedebiliyor. Etkisiz yöneticiler, çalışanlar üzerinde olumsuz bir etki yaratabiliyor. Adil olmayan yönetim anlayışı, iletişim eksiklikleri, yetersiz geri bildirim veya destek, çalışan bağlılığını zayıflatıyor ve turnover oranını artırıyor.

Bütün bu nedenler bir araya geldiğinde iş gücü kaybı yaşanması olasıdır. Esasında bir şirket için yapısal sorunlara işaret eden bütün bu nedenler üzerinde dikkatle durmaya değer. Aksi takdirde işyeri açısından daha büyük sorunlar ortaya çıkabiliyor.

Turnover Süresi Nasıl İyileştirilir?

Yüksek Turnover süresi eğer önlem alınmazsa ve bazı yapısal reformlara gidilmezse yapışkan hale gelebilen bir kavram. Öncelikle etkili işe alım süreçleri oluşturmak turnover süresini önemli ölçüde kısaltıyor. İş ilanlarında pozisyonun gereksinimlerinin net bir şekilde belirtilmesi, uygun adayları daha hızlı çekmeye yardımcı oluyor. Ayrıca, aday takip sistemleri ve online mülakat araçları gibi dijital çözümler kullanılarak başvuru süreçleri otomatikleştirilebiliyor ve hızlandırılabiliyor. İşe alım sürecinin ilk aşamasında hızlı ön eleme yapılması da zamandan tasarruf sağlıyor. Bir diğer önemli faktör, güçlü bir yetenek havuzu oluşturuyor.

Çalışan referans programları da güvenilir adaylara daha çabuk ulaşmayı sağlıyor. Ayrıca, şirketin sektör içindeki ağlarını genişletmesi ve yetenek avcılığı faaliyetleri yürütmesi süreci hızlandırıyor. Sonuç olarak Turnover süresinin makul bir zeminde tutulması çalışan memnuniyeti ile doğrudan ilişkilidir denebiliyor. Bu bağlamda İK olarak çalışan memnuniyet düzeylerinin periyodik sürelerde saptanması ve gerekli önlemlerin alınması yerinde oluyor.

2025 Yılında Turnover Rate Oranlarına Kısa Bir Bakış

2025 yılında, küresel çalışan devir oranlarının sektöre göre farklılık göstermesi bekleniyor. Özellikle perakende ve turizm sektörlerinde bu oranların %40-60 arasında seyredeceği öngörülüyor.  Teknoloji ve profesyonel hizmetler sektörlerinde ise devir oranlarının %15-25 aralığında olacağı tahmin ediliyor. Özellikle kariyer gelişim fırsatlarının sınırlı olması, çalışanların iş değişikliği kararında etkili bir faktör olarak öne çıkıyor. Uzaktan ve hibrit çalışma modellerinin yaygınlaşması, çalışanların daha fazla seçenek değerlendirmesine imkan sağlıyor. Şirketler, bu eğilimi dengelemek için çalışan bağlılığı stratejilerini gözden geçirmek zorunda kalacak gibi görünüyor.

idenfit Geri Bildirim Modülü

idenfit Geri Bildirim modülü, anketler ve anlık durum güncellemeleri aracılığıyla firmalara, yöneticilere ve çalışanlara etkili bir iletişim ağı sunar. Bu sayede, çalışan deneyimini geliştirmek isteyen işverenler, ekiplerinden gelen geri bildirimler ve anket sonuçları doğrultusunda fark edemedikleri sorunları tespit ederek çözümler üretebilirler.

idenfit’in Geri Bildirim özelliğiyle çalışanlarınızın sesini daha iyi duyun ve işletmenizi geliştirin. Daha fazla bilgi almak için formu doldurun ve hemen keşfetmeye başlayın!

Sık Sorulan Sorular

Turnover Rate Nedir?

Turnover rate, bir şirkette belirli bir dönemde işten ayrılan çalışanların, toplam çalışan sayısına oranını ifade eden bir göstergedir.

Çalışan Memnuniyeti Turnover oranını etkiler mi?

Çalışan memnuniyeti Turnover rate üzerinde doğrudan etkilidir.

Son içerikler