Bazı şirketlerin bünyesinde yabancı çalışanlar bulunabilir. Şirketin konumu ve iş kapsamı nedeniyle yabancı işçiye ihtiyaç durumu ortaya çıkabilir. Ülkemizde yabancı işçi çalıştırmak için çeşitli kurallar ve mevzuatlar bulunur. Prosedüre uygun şekilde ilerlemek, alınacak izinler, sigorta ve vergi gibi konuları kapsayan yabancı işçi çalıştırma izni alma süreçleri önemlidir.
Yabancı İşçi Çalıştırma İzni Nedir?
TC kimlik numarası bulunmayan farklı bir uyruğa sahip kişilerin Türkiye Cumhuriyeti içerisinde bir şirket bünyesinde çalıştırılması için gerekli olan izindir. Buna göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenenir. Geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye’de çalışma ve ikamet hakkı verir. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’na göre, yabancıların Türkiye’de çalışmaya başlamadan önce izin alınması gerekir. Yabancı işçi çalıştırma izni almak için gerekli başvurular yapılmalıdır.
Yabancı İşçi Çalıştırma İzni Almak için Çalışan Sınırı
Yabancı işçi çalıştırmak için şirketin Türk uyruklu çalışan sayıları önemlidir. Öncelikli olan Türk vatandaşlarının istihdam edilmesi olduğu için şirketlerin 5’te 1 oranını sağlaması gereklidir. Yabancı işçi çalıştırmak isteyen şirketlerin bünyesinde en az 5 Türk vatandaş çalışan olmalıdır, bu şekilde 1 yabancı işçi çalıştırabilirler. Bu nedenle bünyesinde 5’te 1 oranını sağlayan şirketler yabancı işçi için yabancı işçi çalıştırma izni başvurusu yapmak için ilk şartı sağlamış olur.
Yabancı İşçi Çalıştırma İzni Almak için Öz Sermaye Sınırı
İkinci şart ise şirketlerin sermayeleri üzerinden belirlenmiş sınırdır. Yabancı işçi çalıştırmak isteyen şirketlerin ödenmiş sermayesi en az 100.000 TL, yıllık cirosunun en az 800.000 TL veya yıllık ihracatının en az 250.000 USD olması gerekir. Yabancı çalışanın şirket ortağı olarak çalışacak olması için de şirket hissesinin en az %20 olması ve değerinin de 40.000 TL’den az olmaması şartı vardır. Öz sermaye sınırı şartını da sağlayan şirketler izin başvurularını yapabilmektedir.
Yabancı İşçi Çalıştırma İznini Kimler Almalıdır?
Türkiye Cumhuriyeti bünyesinde bulunan bir işyerinde çalışmaya başlayacak olan yabancı uyruklu kişiler çalışma izni olmadan çalışmaya başlayamaz. Çalışma izni olmayan yabancıları çalıştırmak ise suç olarak kabul edilir. Geçici bir görev ya da pozisyon ile farklı ülkeden Türkiye’ye gönderilmiş olan Türk vatandaşı olmayan kişiler için işçi çalıştırma izni alınmalıdır. Ancak Türk Vatandaşlığı Kanunu kapsamındakiler ile uluslararası anlaşmalarda istisna tutulan yabancılar çalışma izni almadan çalışabilir.
Yabancı İşçi Çalıştırma İzin Süreleri Nedir?
Çalışma izni başvurusunun olumlu olması halinde yabancı uyruklu kişiye, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak şartı ile belirli bir işyerinde ya da aynı işkolundaki işyerlerinde çalışmak şartıyla en çok bir yıl süreli bir çalışma izni verilir. Çalışma iznini uzatmak için yapılan başvurunun olumlu değerlendirilmesi halinde ise yabancı uyruklu kişiye aynı işyerine bağlı olarak ilk uzatma başvurusunda en çok iki yıl, sonraki uzatma başvurularında ise en çok üç yıl çalışma izni verilebilir.
Çalışma izninin süresiz hale dönebilmesi için ise yabancı uyruklu kişinin Türkiye’de uzun dönem ikamet iznine sahip olması ya da en az sekiz yıllık çalışma iznine sahip olması gerekir. Bu şartlara sahip olunması yabancı uyruklu kişinin süresiz çalışma iznine sahip olmasını kesinleştirmez. Fakat bu şartlara sahip olmadan da süresiz çalışma izni hakkına sahip olunamaz.
İK Uzmanlarının Yabancı İşçi Çalıştırmada Yapması Gerekenler Nelerdir?
Yabancı işçi çalışma izni her ne kadar kişi özelinde alınsa da işverenler, Çalışma Bakanlığı’ndan çalışma izni almakla yükümlüdürler. İşverenin İK uzmanları aracılığıyla sağlayacağı belgeler, yabancı uyruklu kişinin çalışacağı işyerinin belirli olması, çalışma izni alma konusunda olumlu olacaktır. İK uzmanlarının bu süreçte şirketin gerekli tüm belgeleri sağlaması ve yasal şartlara uyumlu olması konusunda vereceği destek, süreç konusunda oldukça önemlidir.