COVID-19’un etkisi ile uzaktan çalışmanın yaygınlaşması teknoloji kullanımını çoğu sektörün olmazsa olmazı haline getirmiştir. Yeni teknolojiler çalışanlar için üretkenliği ve katılımı artırmak için kullanılmaya başlanmıştır. Bunların başında gelen insan kaynaklarında yapay zeka kullanımının süreçlere dahil edilerek gelişime katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Yapay Zeka Nedir?
Konuşma, tanıma veya bilgisayarla görme gibi sınırlı bir dizi görevi insan zekasını taklit eden ve kendisini geliştiren makinelere yapay zeka denir. İngilizcede “artificial intelligence” olarak kullanılır ve AI olarak kısaltılır. Yapay zeka sistemleri planlama, öğrenme, akıl yürütme, problem çözme, algılama, hareket ve az da olsa yaratıcılık davranışlarını gösterebilir. Özellikle karmaşık sorunları insan zekası ile benzer özellikler göstererek etkili şekilde çözebilir. Tüm bu özellikleri ile günümüzün en gelişmiş teknolojisi olarak görülebilir. Bu nedenle gün geçtikçe farklı alanlarda kullanımının da yaygınlaşması bekleniyor.
İnsan Kaynaklarında Yapay Zeka
İnsan kaynaklarında yapay zeka entegrasyonu ile beraber iş gücü ve adaylar için deneyimin artacağı öngörülüyor. Yapılan araştırmalarda yapay zekanın İK entegrasyonunun pratik olduğu düşünülüyor. Oracle / Future Workplace raporuna göre çoğu İK çalışanı, yapay zekanın kendi İK süreçlerine entegrasyonunu memnuniyetle karşılıyor. Araştırmaya katılanların* %64’ü tavsiye için yöneticilerinden çok bir robota güvenebileceklerini belirtiyor.
İK’da Yapay Zeka Kullanım Alanları
Dünyadaki şirketlerin %88’i zaten bir şekilde İK için yapay zekayı kullanıyor. Çin şirketlerinin %100’ü ve ABD şirketlerinin %83’ü yapay zekaya güveniyor. İnsan kaynaklarında yapay zeka kullanım alanları birçok alanda çeşitlilik gösteriyor:
- Şirket politikaları veya avantajları gibi bilgileri aramak için sohbet robotlarını kullanma.
- Sosyal medya profilleri gibi halka açık verilere dayanarak en iyi adayları belirlemek.
- Çalışanlara eğitim ve öğretim için önerilerde bulunmak.
- İşe alım sırasında adaylarla etkileşim kurmak için sohbet robotlarını kullanmak.
- İşe alım sırasında adayların taranması ve değerlendirilmesi.
Bu şekilde farklı alanlarda insan kaynaklarında yapay zeka temelli değişmeler yaşanması bekleniyor. Yapay zekaya yatırım yapmayı planlayan şirketin hedeflerinde ise;
- Çalışanların sosyal hakların değiştirilmesi veya izin isteme gibi taleplerine yönelik sohbet robotlarının oluşturulması.
- Şirket ile bağlantısı kesilen veya ayrılma riski taşıyan çalışanları belirleme yeteneği.
- Mevcut çalışanlar için kendilerini geliştirmeye yönelik önerilerin yapılması.
- Performans yönetimi sürecinde yardım.
- Tazminatta özelleştirme veya kıyaslamanın iyileştirilmesi gibi alanlar yer alıyor.
İnsan Kaynaklarında Yapay Zeka Etkisi
Yeteneklerin Bulunması
Yapay zeka, en çok İK departmanının yetenek edinme sürecinde faydalıdır. Taramayı sürdürme, en uygun özgeçmişleri seçme, görüşmeleri planlama ve sık sorulan soruları yanıtlama gibi tekrar eden görevleri yerine getirebilir.
İK çalışanları sıradan görevlerden zaman kazanmalarına yardımcı olur. Böylelikle uzmanlar çalışan bağlılığı, İK pazarlaması, kaynak bulma ve daha fazlası gibi daha değerli görevlere odaklanabilirler. İnsan kaynaklarında yapay zeka tarama süreciyle kazanılan yetenek, iş tanımına uyan ilgili becerilere ve deneyime sahip en uygun yeteneği bulma konusunda çok işlevsel olacaktır. Yapay zeka sohbet robotları, iş gereksinimlerini karşılayan yetenekli adaylarla etkileşime girebilir. Aday seçiminde en uygun adaylara göre kişilerin filtrelenmesine yardımcı olur. Bu şekilde bir görüşme programı oluşturmaya ve en iyi adayı işe alma konusunda çok büyük işler başarabilir.
İşe Katılım Süreci
Yapay zeka odaklı İK yazılımları, yeni işe alımlar için işe alım sürecini basitleştirebilir. İK ekiplerinin her çalışanın pozisyonuna göre ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde işe alım sürecini kişiselleştirmesine yardımcı olur. Şirketler, algoritmayı gündemlerine göre tanımlayabilir ve ayarlayabilir. Başlangıç programını planlama ve düzenleme, ilgili iletişim bilgilerini paylaşma, doldurulan belgeleri ve formları doğrulama gibi süreçlerde yapay zeka algoritmalarından yararlanılabilir.
Eğitim ve Geliştirme Süreçleri
İnsan kaynaklarında yapay zeka kullanımı ve yönetim sistemine entegrasyonu, şirketlerin çalışanları kendi alanlarında eğitmelerine fayda sağlayacaktır.
Yapay zeka, İK departmanının kaynak becerilerini analiz etmesine ve iş rollerine göre bir eğitim modülü önermesine yardımcı olur. Tüm verileri toplar ve İK ekibinin kısaca karar verilmesine olanak sağlar. Çalışanın kavrama gücüne göre becerileri geliştirmek için hangi alanda hangi eğitimin yapılacağı gibi süreçlerde etkilidir.
Sonuç olarak yapay zeka, verimli çalışma için verilerin uygun şekilde depolanmasına ve bakımına ihtiyaç duyar. Gerekli tüm verileri toplar ve analiz eder ve İK departmanının veri odaklı kararlar almasını sağlar. İK, sürdürülebilir ve etkili veriye dayalı kararlar verebilir.
İnsan Kaynakları Yönetiminin Geleceği
İnsan kaynaklarında yapay zeka kullanımı önümüzdeki yıllarda insan kaynakları yönetimi alanını olumlu yönde şekillendirmeye devam edecek. İK çalışanlarının da karşılaşabilecekleri zorlukların farkında olması ve kendilerini hazırlaması gerekiyor.
İK çalışanlarının öncelikli endişesi yapay zekanın nasıl daha basit ve güvenli bir hale getirileceği yönündedir. Aslında, insanların şirketlerde yapay zeka kullanmasını engelleyen en önemli faktör güvenlik ve gizlilik endişeleridir. Yapılan araştırmada* katılanların %31’i, bir makineden çok işyerinde bir insanla etkileşimde bulunmayı tercih ettiklerini ifade ediyor. Geleceğe dönük olarak İK uzmanlarının bu endişeleri teknolojinin gelişmesi ve trendlerin değişmesi ile yok olacaktır. Bu nedenle de yeni gelişmelere ve insan kaynaklarında yapay zeka kullanımına hazır olmaları gerekmektedir.
İnsan kaynakları yönetiminin geleceğine hazırlanmak için profesyoneller, bu alandaki mevcut eğilimleri öğrenmek için gerekli adımları atmalı ve aynı zamanda meslek geliştikçe üzerine inşa edebilecekleri güçlü bir İK bilgisi temeli atmalıdır.
Kaynakça: https://www.oracle.com/corporate/pressrelease/robots-at-work-101519.html