Fazla mesai iş hayatında varlık gösteren herkesin bir dönem karşılaştığı bir kavram. Fazla çalışmalar ile ilgili çalışanlar tarafından en sık merak edilen konuların başında yer alan ek mesai ücretleri ve fazla çalışma kapsamı İş Kanununda net şekilde belirlenmiştir. Çalışanların fazla çalışma yapması isteğe mi bağlıdır, haftalık maksimum mesai saati kaçtır? Yazının devamında merak ettiğiniz tüm ayrıntıları bulabilirsiniz.
Fazla Mesai Nedir?
4857 sayılı İş Kanununun 63. maddesi uyarınca haftalık 45 saat üzerinde gerçekleştirilen tüm çalışmalar fazla mesaidir. Haftalık 45 saatin hesaplanmasında ara dinlenmeler ve mola süreleri, yolda geçen saatler hesaplamaya dahil edilmez. Bir çalışanın normal şartlarda haftalık 45 saati aşan çalışmalar için ek mesai ücreti alması gerekir. Fazla çalışma kararı tamamıyla işçinin rızasına bağlıdır. Çalışan tarafından mesai için gönüllü olunsa dahi fazla çalışma sınırı yıllık 270 saat olarak belirlenmiştir. İşçinin çalışma süresinin herhangi bir gerekçe ile yıllık 270 saati aşamayacağı kanunlarda net şekilde belirtilmiştir.
Çalışanlar Fazla Mesailere Katılmak Zorunda mı?
Çalışanların yasal saatleri aşan çalışmalara katılma zorunluluğu yoktur. İşçinin ek çalışmalar için iş sözleşmesinde onay vermesi durumunda yasal sınırlar içinde uygulanan fazla çalışmalara katılım sağlaması beklenir. Çalışan tarafından mesaiye gönüllü olunsa dahi günlük 3 saat ve yıllık 90 günü aşan fazla çalışma yapılması yasal değildir. İşveren tarafından bu saatleri aşan fazla çalışmanın zorunlu tutulması halinde işçi istifa edebilir ve kıdem tazminatı alabilir. İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında uygun koşulları sağlamayan, işçinin can güvenliği açısından risk teşkil eden ortamlar söz konusu olduğunda da çalışan fazla mesaiye katılım sağlamama hakkına sahiptir. Çalışanlarına ek mesai yaptıran işletmeler İş Kanunu’nun 98 ila 107’nci maddeleri arasında belirtildiği şekilde para cezası ödemek durumundadır. 2022 yılı içerisinde onayı alınmadan fazla mesaiye katılan tüm çalışanları için kişi başı 755,00 TL idari para cezası uygulanmaktadır.